De Verenigde Staten hebben de nieuwe richtlijnen voor bewegen gepubliceerd in het tijdschrift JAMA (Journal of the American Medical Association). Belangrijkste verandering ten opzichte van de vorige richtlijn uit 2008: zelfs een klein beetje bewegen levert al heel veel gezondheidswinst op. Thijs Eijsvogels van het Radboudumc schreef met de Amerikaanse cardioloog Paul Thompson het begeleidende redactionele commentaar.

Voldoende beweging bevordert de gezondheid bij jong en oud. Bewegen versterkt de botten bij kleuters vanaf drie jaar en verbetert het de cognitieve functies bij kinderen vanaf zes jaar. Regelmatig sporten en bewegen verkleint het risico op chronische ziekten (zoals hart- en vaatziekten, diabetes, dementie en vormen van kanker) bij volwassenen en ouderen aanzienlijk. Een actieve leefstijl bevordert de kwaliteit van leven en de mentale gezondheid. Ook het risico op een depressie neemt af. Als beweging zoveel voordelen heeft, waarom is het dan zo moeilijk om mensen in de Westerse samenleving daadwerkelijk in beweging te krijgen? Thijs Eijsvogels, fysioloog in het Radboudumc, blijft zich erover verbazen “Ongeveer tachtig procent van de Amerikanen voldoet bijvoorbeeld niet aan de beweegrichtlijnen voor een optimale gezondheid.“

Haalbare richtlijnen

Die nieuwe richtlijnen klinken haalbaar en realistisch. Eijsvogels: “Een volwassene zou per week 150 minuten matig intensief of 75 minuten hoog intensief moeten bewegen. Daarnaast wordt aanbevolen om op minimaal twee dagen per week spierversterkende oefeningen uit te voeren. Verder is het minimum aantal beweegminuten per sessie afgeschaft – dat stond op tien minuten -, evenals het minimum aantal beweegsessies per week. Inmiddels is duidelijk dat ook korter bewegen voordelen heeft.”
Sommige gezondheidsvoordelen van inspanning zijn ook direct merkbaar. Zo dalen de bloeddruk en de vetconcentratie in het bloed na het sporten, terwijl de gevoeligheid voor insuline toeneemt. Het is dus een misverstand dat je weken of jaren moet trainen om gezonder te worden.

Kom in beweging

In het begeleidende redactionele commentaar benadrukt Thijs Eijsvogels dat iedereen baat heeft bij een actieve leefstijl. “De grootste gezondheidswinst behaal je als je van een inactieve leefstijl overstapt naar regelmatig een kleine beetje bewegen. Dus strek je benen als je langer dan dertig minuten zit, neem de trap op je werk, pak de fiets naar de supermarkt of ga lunchwandelen. Al deze korte beweegsessies bij elkaar opgeteld, leveren meer gezondheidswinst op dan je zou vermoeden.”
In hun commentaar roepen Eijsvogels en Thompson artsen op om voortaan standaard te vragen naar het beweegpatroon van hun patiënten. Eijsvogels: “Een simpele vraag als ‘Hoeveel minuten sport en beweegt u per week’ geeft al belangrijke informatie over het activiteitenpatroon van een patiënt. Op basis hiervan kunnen persoonsgerichte adviezen worden gegeven om meer te gaan bewegen en zo de gezondheid te bevorderen. Misschien is het wel de goedkoopste en efficiëntste weg naar een gezonder leven.”